
Waar op letten bij de aanschaf van een mountainbike? Soorten versnellingen; Welke groep kies je?
15 oktober 2016
Waar op letten bij de aanschaf van een mountainbike? Framemaat; 14″, 19″ of 23″?
12 november 2016Remmen; Kies je voor velgremmen of hydraulische schijfremmen.
Mechanisch of hydraulisch remsysteem
Er bestaan voor de mountainbike 2 soorten remsystemen. Dit zijn mechanische remsystemen en hydraulische remsystemen.
Bij mechanische remsystemen wordt de kracht die men zet op de remhendel overgedragen door aan een kabel te trekken. Doordat de remhendel een hefboomwerking heeft kan er hard aan de kabel worden getrokken. Deze kabel zorgt weer voor de bediening van het remsysteem. Dit remsysteem kan een remklauw zijn die remblokjes tegen een velg aandrukt. Dit noemen we velgremmen of (V-brakes) Een andere mogelijkheid is een remklauw die remblokjes tegen een remschijf aandrukt. Dit noemen we een mechanische schijfrem.
Bij een hydraulisch systeem wordt er wanneer er kracht op de remhendel gezet wordt niet aan een kabel getrokken, maar er wordt druk gezet op een klein zuigertje. Dit zuigertje zet weer kracht op de olie die in het reservoir en de met olie gevulde kabel aanwezig is. De kracht wordt hierna versterkt doorgegeven aan de zuigers van het remsysteem. Dit kan zijn aan een de zuigers in de remklauw die blokjes op de velg drukken. Dit noemen we een hydraulische velgrem. Of aan de zuigers van een remklauw die remblokjes op een schijf drukken Dit noemen we een hydraulische schijfrem.
Doordat er bij de hydraulische remsystemen niet alleen gebruik wordt gemaakt van de hefboom van de remhendel om de kracht te vergroten (hefboomwerking) maar ook het verschil in oppervlakte tussen de zuiger in de remhendel en de zuiger in de remklauw is de kracht die je kunt zetten veel groter als bij de mechanische systemen. Stel dat er door de hefboom werking van de remhendel 4x zoveel kracht kan worden gezet op de zuiger dan zonder hefboomwerking en de oppervlakte van de zuiger in de remhendel is 10x kleiner dan de oppervlakte van de zuiger in de remklauw dan wordt de kracht die je met de hand op de remhendel zet dus 4 x 10 = 40x versterkt!
De kracht die je met een hydraulisch remsysteem kunt uitoefenen is dus veel groter dan de kracht die je kunt uitoefenen met een mechanisch remsysteem. Het voordeel hiervan is dat je met weinig kracht veel harder kunt remmen dan met een mechanisch remsysteem. Dit zorgt er voor dat hydraulische systemen ook beter doseerbaar zijn.
Misschien herken je de volgende situatie. Je bent aan het afdalen met je fiets met remkabels. Je begint met remmen. Er lijkt even weinig te gebeuren. Je begint nog harder te knijpen maar nu niet met 2 vingers maar met je hele hand.. Weer gebeurt er niet heel veel meer. Nog harder knijpen dan maar. Opeens begint het wiel te blokkeren en moet je de rem weer even los laten om te zorgen dat je de controle niet verliest. Normaal zou je zeggen beter remmen kan toch niet? Ik kan mijn wielen blokkeren dus meer dan dat kun je niet bereiken toch? Bij een hydraulisch remsysteem kun je doordat je veel meer kracht uit kunt oefenen met 1 of 2 vingers heel goed het achterwiel laten blokkeren. Belangrijker is; Doordat het remsysteem zo licht te bedienen is kun je heel goed aanvoelen wanneer het wiel begint te blokkeren en deze grens ook veel beter aanvoelen en bespelen. Een hydraulisch remsysteem is dus veel beter doseerbaar dan een mechanisch remsysteem. Dit komt het rijgenot echt ten goede.
Bij een hydraulisch systeem zal er door alle afdichtingen die nodig zijn om de olie binnen het systeem te houden moeilijk vuil tussen de bewegende delen komen. Een mechanisch systeem is dus gevoeliger voor vuil. Hiertegenover staat dat wanneer een hydraulisch systeem eenmaal niet meer goed werkt door vuil etc.. het ook veel moeilijker is dit te repareren. Een hydraulisch remsysteem is dan ook minder geschikt om bijvoorbeeld mee op het strand te fietsen. Het zout zal de zuigers aantasten en het hele systeem zal gereviseerd moeten worden. Daarom worden er voor strand mountainbikes vaak mechanische remmen gebruikt.
Mechanisch remmen moeten vaker bijgesteld worden. Dit komt omdat de remkabel, vooral vlak na de eerste montage, iets uitgerekt wordt. Ook zullen de remblokjes na een verloop van tijd gaan slijten waardoor de afstand van de blokjes tot de schijf of de velg steeds iets groter wordt. De rem moet dan weer iets bijgesteld worden waardoor de afstand van de blokjes tot de schijf kleiner wordt om goed te kunnen remmen. Hydraulische remmen zijn zelfstellend. Dit betekent dat de remblokjes iedere keer bij het loslaten van de rem dezelfde afstand terug bewegen t.o.v. de schijf of velg. Wanneer de blokjes slijten wordt er automatisch meer olie van het reservoir in het remsysteem gepompt zodat de blokjes weer op de ideale afstand van de schijf of velg staan. wel moet na verloop van tijd de olie vervangen worden of moet het systeem ontlucht worden.
Velgremmen of schijfremmen
Bij een mountainbike worden er velgremmen of schijfremmen toegepast. Bij velgremmen worden er remblokjes mechanisch of hydraulisch tegen de velgrand aangedrukt waardoor het wiel wordt afgeremd. Bij schijfremmen is er een aparte schijf op de naaf van het wiel gemonteerd. De remblokjes worden dan mechanisch of hydraulisch tegen de schijf aangedrukt waardoor het wiel afremt. Velgremmen zijn goedkoper dan schijfremmen omdat er geen dure schijf hoeft te worden gemonteerd. Bij nat weer kunnen velgremmen het water tussen de blokjes en de velgrand moeilijk afvoeren waardoor er een soort filmlaagje ontstaat. Hierdoor remmen velgremmen bij nat weer minder goed. De schijven van de schijfremmen zijn vaak uitgevoerd met perforaties of sleuven. Hierdoor kan het water wel goed afgevoerd worden.
Een vaak gebruikt argument voor schijfremmen is dat wanneer een velg als gevolg van een valpartij krom is het dan onmogelijk om verder te rijden met velgremmen. De velg kan dan niet meer tussen de remklauw draaien. Een schijfrem zou dit probleem minder hebben. Mijn persoonlijke mening hierover is dat een schijfrem wel verder van de grond is verwijderd dan de velg zodat de kans om iets te raken (bijvoorbeeld een wortel, boomstronk of rots) waardoor deze krom kan gaan kleiner is dan bij een velg, maar dat een klein tikje op de schijf genoeg kan zijn om de schijf aan te laten lopen tussen de remschoenen in de remklauw.
Bij lange afdalingen wordt de hitte bij schijfremmen veel beter afgevoerd dan bij velgremmen. De blokjes van velgremmen worden vaak te heet en gaan “verglazen” waardoor ze bijna niet meer remmen. In een extreem geval zouden de velgen bij velgremmen zo heet kunnen worden dat je band er van kan klappen. Schijfremmen voeren de hitte veel beter af en zijn daarom meer geschikt voor lange afdalingen.
Schijfremmen hebben ook minder last van vuil of modder wat de remcapaciteit kan beïnvloeden. Bij velgremmen komt er eerder troep op de velgrand dan op een schijf die veel verder van de grond verwijderd is. Ook zullen bij velgremmen de velgen gaan slijten en moet je uiteindelijk een compleet nieuwe wielset aanschaffen. Bij schijfremmen uiteraard alleen de schijven.
Conclusie
Tegenwoordig zijn de meeste mountainbikes die niet in het allergoedkoopste segment vallen uitgerust met hydraulische schijfremmen. Dit is dan normaal gesproken ook de beste keuze ook al is dit duurder dan de andere opties. Wanneer er veel op het strand gefietst wordt zijn mechanische velgremmen of schijfremmen de beste keuze. Wanneer je echter een mountainbike in het goedkopere segment wilt aanschaffen zijn voor Nederland mechanische remmen ook een acceptabele keuze. Extreem lange afdalingen hebben we hier nu eenmaal niet, maar met hydraulische schijfremmen rijd je gewoon veel relaxter doordat je minder kracht hoeft te zetten en beter kunt doseren onder alle omstandigheden. Dus als het binnen het budget valt is het een goede investering.
Tegenwoordig zijn de meeste mountainbikes uitgerust met hydraulische schijfremmen.
Velgrem met remblokjes
Hydraulische schijfrem
Voor- en nadelen van de verschillende soorten remmen op een rijtje.
Voordelen mechanische velgremmen (V- brakes):
- Laag prijsniveau.
- Makkelijk te installeren en repareren.
- Onderhoud is eenvoudig
- Ideaal voor mountainbiken op het strand.
Nadelen mechanische velgremmen (V- brakes):
- Vaak opnieuw afstellen.
- Minder goed te doseren.
- Veel kracht moeten zetten om hard te kunnen remmen.
- Bij lange afdalingen makkelijk te overhitten.
- Niet altijd dezelfde remcapaciteit onder natte of modderige omstandigheden.
Voordelen mechanische schijfremmen:
- Laag prijsniveau.
- Makkelijk te installeren en repareren.
- Onderhoud is eenvoudig
- Ideaal voor mountainbiken op het strand.
- Zelfde remcapaciteit onder alle omstandigheden.
Nadelen mechanische schijfremmen:
- Vaak opnieuw afstellen.
- Minder goed te doseren.
- Veel kracht moeten zetten om hard te remmen.
Voordelen hydraulische velgremmen:
- Goed te doseren.
- Weinig kracht hoeven zetten om hard te remmen.
- Zelfstellend
Nadelen hydraulische velgremmen:
- Bij lange afdalingen makkelijk te verhitten.
- Niet altijd dezelfde remcapaciteit onder natte of modderige omstandigheden.
- Duurder in aanschaf
- Onderhoud is iets gecompliceerder.
Voordelen hydraulische schijfremmen:
- Goed te doseren.
- Weinig kracht hoeven te zetten om hard te remmen.
- Zelfstellend.
- Zelfde remcapaciteit onder alle omstandigheden.
Nadelen hydraulische schijfremmen:
- Duurder in aanschaf.
- Onderhoud iets gecompliceerder.
Hoe maak je nu de juiste keuze?
Voordat je een beslissing neemt over welke mtb de meest geschikte is, zul je eerst na moeten gaan waar je hem voor gaat gebruiken en wat je wilt bereiken. Wil je gewoon af en toe over een bospaadje in de buurt gaan fietsen of wil je in downhill parken goed uit de voeten kunnen. Blijf je op de mountainbikeroutes in Nederland of kom je ook op buitenlandse trails die veel rotsachtiger kunnen zijn. Het bepalen van die behoefte is vaak best wel moeilijk wanneer je geen enkele ervaring hebt met het mountainbiken. Verder speelt het budget een heel belangrijke rol. De weegschaal van wat je van de fiets verwacht en wat je er aan wilt uitgeven moet in balans zijn. Ook in de volgende artikelen probeer ik te helpen om deze keuze te maken en zal ik de voor- en nadelen van de keuzes op een rijtje proberen te zetten.
Wil je meer weten? Lees dan ook:
Soorten mountainbikes: Uit welk type mountainbike moet je kiezen?
Vering: Hardtail of Full suspension (Fully)?
Kwaliteit vering: Vering met rebound?
Frame: Aluminium, Staal, Carbon of Titanium?
Welke framemaat is het meest geschikt voor jou?